در جهان امروز که با رشد در حال افزایش جمعیت و البته گسترش فرهنگ مصرف گرایی و رفاه طلبی همراه س چیزی که بیشتر از قبل مهم میشه کمبود مواد غذاییه .
در همین حال برآورده های فائو نشون می‌دهد هر سال ۱,۳ میلیارد تن غذا در جهان هدر می‌رود که ۳۵ میلیون تن از این رقم برابر ۲.۷ درصد در ایران دور ریخته میشه. آمارهای منتشر شده از طرف سازمان جهانی خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) نشون می‌دهد درحالی که میلیون‌ها آدم در جهان با مشکل گرسنگی دست و پنجه نرم می‌کنن. هرساله بخش مهمی از تولید غذای جهان در زنجیره پخش، برداشت و مصرف به هدر می‌رود. براساس جدیدترین برآورد این نهاد بین‌المللی ۱.۳ میلیارد تن از مواد غذایی و اجناس کشاورزی تولیدی در جهان طی یه سال از بین می‌رود که این رقم برابر تولید ۲۸درصد از کل زمین‌های کشاورزیه.
بر این پایه ۳۰ درصد غلات، ۲۰ درصد لبنیات، ۳۵ درصد ماهی و غذاهای دریایی، ۴۵ درصد میوه و سبزی، ۲۰ درصد دانه‌های روغنی و ۲۰ درصد گوشت تولیدی جهان به هدر می‌رود. از ,۳میلیارد تن غذایی که به هدر می‌رود حدود ۴۵۰ میلیون تن غلات، ۳۰۰ میلیون تن میوه، ۵۰ میلیون تن گوشت و ۲۰ میلیون تن ماهیه. طبق گزارش‌های فائو، در جهانی که ۹۰۰ میلیون نفر از جمعیت اون از گرسنگی رنج می‌برند، یه‌سوم از مواد غذایی تولیدشده به وسیله آدم (بر مبنای محتوای کالریک اون) به هدر می‌رود.
تخمین زده میشه که تولید این حجم از غذای هدررفته در هر سال شامل کشت در ۱۹۸ میلیون کیلومتر مربع از اراضی کشاورزی کره‌زمین (تقریباً برابر مساحت کشور مکزیک)، صرف ۱۷۳ میلیارد مترمکعب آب شیرین، مصرف ۲۸ میلیون تن کود شیمیایی و تولید گازهای گلخانه‌ای به اندازه سه‌هزار و ۳۰۰ تا پنج‌هزار و ۶۰۰ میلیون مترمکعب (برابر دی‌اکسیدکربن) است.
براساس این گزارش ایران هم ازجمله کشورهاییه که هرساله درصد بالایی از مواد غذایی تولیدی رو به هدر می‌دهد. برآورده های فائو نشون می‌دهد هر روز به ازای هر نفر ۱۳۴ کیلوکالری غذا در ایران به هدر می‌رود. یعنی سرانه هدر رفت روزانه غذا در ایران ۱۳۴ کیلوکالریه. هم اینکه گزارش‌های غیررسمی نشون می‌دهد ۳۵ درصد اجناس کشاورزی تولیدی در ایران به هدر می‌رود. بر این پایه از ۱۰۰ میلیون تن محصول کشاورزی تولیدی در کشور ۳۵ میلیون تن در سال دور ریخته میشه که این رقم برابر غذای ۱۵ میلیون نفره. در این مورد می‌توان به ۳۰ درصد ضایعات در نون، ۲۵ تا ۳۰ (و حتی ۵۰) درصد ضایعات در میوه‌ها و سبزیجات، ۱۰ درصد ضایعات در برنج، ۲۵ درصد ضایعات در خرما و چیزای دیگه ای به جز اینا اشاره کرد.
منتشر کردن این آمار از طرف فائو در حالی صورت می‌گیرد که طبق بررسی‌های انجام شده از طرف بانک مرکزی ایران، کاهش قدرت خرید خونواده های ایرونی در ١٠سال گذشته، سبد غذایی مردم رو دچار تغییرات ناخوشایندی کرده. براین پایه هزینه مواد غذایی در سبد خونواده ایرونی به حدود یه‌چهارم رسیده و علاوه بر این، اندازه مصرف همه جنسای اساسی به جز مرغ و تخم‌مرغ با کم شدن زیادی روبه‌رو بوده.
به گفته بانک مرکزی هم اینکه اندازه زیاد شدن قیمت هرساله مواد غذایی در ایران، بالاتر از متوسط اندازه تورم کالاهاست ، به‌گونه‌ای که با قیاس دستمزدها نسبت به هزینه‌ها، خونواده‌های فقیر با اختلاف زیادی نسبت به قشر مرفه، مجبورن بخش اعظمی از درآمد خود رو صرف خرید مواد غذایی کنن. با این احوال و در شرایطی که خیلی از خانوارها حتی کمتر از اندازه لازم، مواد غذایی مصرف می‌کنن، هدر رفت سالی ۳۵ میلیون تن مواد غذایی رو دیگه نمی‌توان خیلی راحت ندیده گرفت .
بنا براین یکی از بهترین روشای واسه جلو گیری از هدر رفت مواد غذایی ، مدیریت خرید و البته مدیریت مصرفه . اگه درست، به اندازه و به جا بخریم شک نداشته باشین مصرفمون هم هدف دار و منطقی می شه . به نظر می رسه یکی از راه های مدیریت خرید و بعد مصرف بررسی محتویات داخل یخچال قبل از خریداست . این اقدام تا حد زیادی می تونه روند دورریزی مواد غذایی رو کم کنه.
مهمه .
دور ریز غذا در نقاط جور واجور جهان، دلایل متفاوتی داره.
در کشورای فقیر، بیشترین مقدار دور ریزی در فاز تولید صورت میگیره. مثلا، اینجور دور ریزیایی در مرحله برداشت اجناس و یا حمل و نقل صورت میگیره. بهترین روش در رفع این جریان، ایجاد ساختارهای بهتر از راه انتقال آگاهی و تکنولوژی است .
در کشورای در حال پیشرفت، اینجور عواملی بیشتر نسبی هستن و مصرف کنندگان و گزینه های انتخابی اونا، از اهمیت بیشتری بهره مند ند. بیشتر از ۳۰ درصد از مواد غذایی خونگی به دلایلی چون، نرمای فرهنگی که بر ارجعیت مهمون دلالت فراوون دارن،دور ریخته می شه .به طور همزمان، احساس همه گیری هست که دور ریختن مواد غذایی چیزی ناپسنده. این واقعیت که مصرف کنندگان باور دارن که دور ریختن مواد غذایی، غیراخلاقیه، باعث می شه که مصرف کنندگان، در راه رفع این موضوع حرکت کنن.
با اینکه همونجوریکه قبلا هم گفته شد، راه حل واحدی واسه رفع این مشکل وجود نداره اما راهکارهای عملی و هرچند کوچیک، می تونه در طول زمان، عواقب خوبی رو به دنبال داشته باشه. مثلا، کار ساده ای مانند بررسی یخچال قبل از رفتن به خرید، تا حد زیادی می تونه در رفع این مشکل به درد بخور واقع شه.
هم اینکه، تولیدکنندگان هم می تونن با تغییر نوع بسته بندیای مواد غذایی، ازدورریخته شدن حتی مقدار بسیار کمی از مواد غذایی دوری کنن. کشورهایی مثل دانمارک ، برزیل، هند و چین هم با پیشبرد روند شهرنشینی و تغییرات به درد بخور و سازنده در به کار گیری مواد غذایی، در راه مقابله با دور ریز مواد غذایی پیش رو هستن.
